SỰ KHÁC BIỆT GIỮA NHIỄM CÚM, CẢM LẠNH VÀ COVID - 19

Cho đến nay, chủng coronavirus mới, được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đặt tên chính thức là Covid-19 đã lây nhiễm cho  1.997.666 người, 126.597 người tử vong.Tuy nhiên, không chỉ Covid-19, một căn bệnh cũng đang gieo rắc nỗi kinh hoàng cho toàn cầu đó chính là cúm mùa. 

Điều đáng nói, các nhà khoa học đã nghiên cứu cúm theo mùa trong nhiều thập kỷ và chúng ta đã biết nhiều về virus gây cúm mùa cũng như đoán được phần nào tổn thất do cúm gây ra. Còn đối với Covid-19, lý do cực lo ngại đó là:virus quá mới, chưa ai biết quá rõ về bệnh, và điều đáng sợ là chưa thể dự đoán được mức độ lây lan và khả năng gây chết người của chủng virus này sẽ gây ra.

Triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của cúm mùa và viêm phổi cấp do Covid-19

Cúm là bệnh rất thường gặp ở Việt Nam, đặc biệt mỗi khi thời tiết giao mùa. Đây là bệnh truyền nhiễm cấp tính với biểu hiện: sốt, đau đầu, đau cơ, mệt mỏi, sổ mũi, đau họng và ho. Tác nhân gây bệnh chủ yếu do các chủng vi rút cúm A(H3N2), cúm A(H1N1), cúm B và cúm C. Bệnh có khả năng lây nhiễm rất cao, lây nhanh qua đường hô hấp thông qua các giọt nhỏ nước bọt hay dịch tiết mũi họng do hắt hơi, ho khạc.

Cúm vẫn là một trong những thách thức sức khỏe lớn nhất với cộng đồng, tỉ lệ mắc và tử vong cao trên toàn cầu.

Với viêm phổi cấp do Covid-19, các bác sĩ vẫn đang cố gắng tìm hiểu bức tranh đầy đủ về các triệu chứng và mức độ nghiêm trọng của bệnh. Trong một nghiên cứu gần đây về khoảng 100 người bị nhiễm virus, được công bố vào ngày 30 tháng 1 trên tạp chí The Lancet , các triệu chứng phổ biến nhất là sốt, ho và khó thở. Chỉ có khoảng 5% bệnh nhân trong nghiên cứu đó báo cáo đau họng và chảy nước mũi, và chỉ 1-2% báo cáo tiêu chảy, buồn nôn và nôn.

Điều quan trọng cần lưu ý là, vì các virus gây nên bệnh đường hô hấp thường có các triệu chứng tương tự, nên có thể khó phân biệt các virus đường hô hấp khác nhau chỉ dựa trên các triệu chứng.

Tỷ lệ tử vong và khả năng lây nhiễm

Hiện nay, tỷ lệ lây nhiễm và tử vong do chủng viruscorona Covid-19 rất cao. Với triệu chứng sốt, ho, khó thở… để xác định là do Covid-19 hay do vi khuẩn, virus gây bệnh hô hấp thông thường thì phải cần đến dịch tễ học, tức là phải xác định người này có đi đến vùng dịch hay không? Thứ 2 là có tiếp cận với người đã được chẩn đoán hay xác nhận là nhiễm Covid-19 hay không? Thứ 3 là người này có tiếp cận với người đi từ vùng dịch về hay không? Còn nếu chỉ sốt, ho, khó thở thôi thì chưa khẳng định được điều gì?

Vì các triệu chứng ban đầu của Covid-19 và các bệnh lý hô hấp là gần như nhau. Cảm lạnh, bệnh cúm và viêm phổi do corona là những bệnh về đường hô hấp cực phổ biến hiện nay. Với những triệu chứng khởi phát gần giống nhau, vì thế không ít người nhầm lẫn khi xác định các bệnh về đường hô hấp, tự ý điều trị tại nhà vô tình làm cho bệnh thêm nặng gây khó khăn trong công tác điều trị.

Bệnh cảm lạnh
Bệnh có các triệu chứng điển hình là ho, sổ mũi, kém ăn và đau họng. Đây là một nhóm các triệu chứng ở đường hô hấp trên do hơn 200 loại virus gây ra. Virus lây truyền chủ yếu qua đường hô hấp, dịch tiết mũi họng từ người sang người hoặc lây qua đường  tiếp xúc với vật bị nhiễm bệnh. Các triệu chứng của cảm lạnh thông thường kéo dài khoảng một tuần và virus này dễ lây lan trong thời gian nhiễm bệnh.

Phòng ngừa và điều trị:

• Vệ sinh mũi họng cho trẻ bằng nước muối sinh lý (chú ý làm ấm khi trời lạnh) có thể kết hợp để vệ sinh miệng cho bé;
• Vệ sinh sạch sẽ cho bé để tránh các vấn đề về da khi da tiếp xúc với dịch nhầy ở mũi
• Cho bé ăn thức ăn mềm, lỏng, đủ dinh dưỡng, chia nhỏ thành nhiều bữa;
• Uống nước hoa quả, nước ấm theo nhu cầu của trẻ;
• Dùng các biện pháp dân gian giúp trẻ giảm ho, long đờm: quất hấp mật ong, húng chanh hấp đường phèn, ngâm chân với nước gừng ấm…
• Cho bé khám và tham vấn với bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ các loại thuốc 

Bệnh cúm

Bệnh cúm có triệu chứng sốt, ớn lạnh, mệt mỏi và đau nhức cơ bắp. Trẻ nhỏ khi bị cúm dễ quấy khóc, khó chịu, bỏ ăn, một số trẻ đau bụng, tiêu chảy và thường kèm theo hội chứng viêm long đường hô hấp như hắt hơi, chảy nước mũi trong, ngạt mũi, ho… Cúm được gây ra bởi virus influenza lây truyền từ người sang người.

Phòng ngừa và điều trị:

• Rửa tay bằng xà phòng hoặc vệ sinh tay thường xuyên để ngăn cản sự lây truyền của vi khuẩn;
• Sử dụng máy hút mũi để làm sạch mũi dịch nhầy ở mũi. Sử dụng nước ấm hoặc nước muối sinh lý để vệ sinh giúp thông thoáng đường thở của trẻ;
• Khi bé bị ho và đau họng, hãy hỏi bác sĩ hoặc dược sĩ trước khi dùng bất kỳ các loại thuốc 

Theo Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh tại Hoa Kỳ, tất cả trẻ em từ 6 đến 24 tháng tuổi đều dễ có nguy cơ bị các biến chứng do cúm, do đó tiêm vắc xin phòng bệnh cúm mỗi năm là phương pháp hiệu quả để giúp phòng tránh bệnh. Đặc biệt, trẻ trên 6 tháng tuổi bị bệnh tim hoặc phổi mãn tính (bao gồm cả hen suyễn) và những người mắc các bệnh chuyển hóa như tiểu đường, người mắc bệnh thận mãn tính, hệ thống miễn dịch yếu càng nên tiêm phòng bệnh cúm.

Viêm phổi do coronavirus
Virus corona có thể lây truyền giữa người với người qua các giọt hô hấp mà người nhiễm bệnh phát tán khi họ thở, ho hoặc hắt hơi. Biện pháp đơn giản và tối ưu như rửa tay, khử trùng các bề mặt và đồ vật thường xuyên chạm vào, và tránh chạm vào mặt, mắt và miệng, đeo khẩu trang có thể làm giảm đáng kể nguy cơ nhiễm trùng virus.

Trong giai đoạn đầu của bệnh viêm phổi do Covid-19, các triệu chứng nhiễm trùng hô hấp cấp tính nghiêm trọng đã xảy ra, ở một số bệnh nhân nhanh chóng phát triển hội chứng suy hô hấp cấp tính (ARDS) và các biến chứng nghiêm trọng khác như viêm phổi, phù phổi, suy đa tạng và tử vong.

Phòng ngừa và điều trị:

• Tránh đi lại, du lịch nếu đang có triệu chứng sốt, ho, khó thở. Đến ngay cơ sở y tế khi có triệu chứng nghi ngờ. Đồng thời, chia sẻ lịch trình di chuyển với nhân viên y tế.
• Tránh tiếp xúc với người bị sốt, ho. Thường xuyên rửa tay bằng xà phòng, tránh chạm vào mắt, mũi, miệng.
• Che kín miệng và mũi bằng khăn giấy hoặc tay áo khi hắt hơi, ho và bỏ ngay  khăn giấy vào thùng rác sau khi sử dụng rồi rửa tay với xà phòng, nước sạch
• Nếu thấy có dấu hiệu ốm khi đi lại, du lịch, thông báo ngay cho nhân viên hàng không, đường sắt, ô tô và đến ngay cơ sở y tế càng sớm càng tốt.
• Chỉ sử dụng các loại thực phẩm nấu chín.
• Không khạc nhổ bừa bãi nơi công cộng. Tránh tiếp xúc gần với các loài động vật nuôi hoặc hoang dã.
• Đeo khẩu trang khi đi tới chỗ đông người hoặc khi tiếp xúc với người có triệu chứng bệnh.

Hiện nay chưa có thuốc đặc trị và vắc xin phòng bệnh do Covid-19 gây ra, các chuyên gia Y tế khuyên người dân nên chủ động phòng ngừa, nâng cao sức khỏe bằng việc thực hiện chế độ dinh dưỡng khoa học, rèn luyện thể lực và tiêm phòng đầy đủ. Việc tiêm phòng đầy đủ giúp người dân không bị nhiễm các bệnh  khác (ngoài virus Corona) để không nhầm lẫn giữa các triệu chứng và không gây lo lắng cho cộng đồng và tiêm vắc xin sẽ phòng đúng bệnh, tránh trường hợp không may bị nhiễm cả 2 bệnh cùng lúc sẽ rất nguy hiểm và khó điều trị.