TẠI SAO BÀ BẦU CẦN TIÊM VACCINE UỐN VÁN?

Bệnh uốn ván là gì?
Bệnh uốn ván là chứng bệnh gây co giật, căng cứng cơ do ngoại độc tố của trực khuẩn uốn ván Clostridium tetani gây ra. Trực khuẩn uốn ván có mặt ở khắp nơi trong môi trường sống, có thể lây nhiễm vào người khỏe qua vết thương hở. Đặc biệt, khả năng sinh tồn của vi khuẩn uốn ván rất mạnh. Đun sôi, tiệt trùng trong thời gian dài vẫn có khả năng không loại bỏ được vi khuẩn uốn ván một cách triệt để.

Các triệu chứng của bệnh là những cơn co cứng cơ kèm đau đớn, trước tiên ở các cơ nhai, cơ mặt, cơ gáy, sau lan ra cơ thân. Uốn ván là căn bệnh nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai và trẻ sơ sinh.
Vì sao nên tiêm phòng uốn ván cho bà bầu?
Ở bà bầu, vi khuẩn uốn ván có thể xâm nhập trong lúc sinh nở theo đường sinh dục và gây uốn ván tử cung. Còn đối với trẻ sơ sinh, vi khuẩn uốn ván dễ dàng xâm nhập tại vị trí cắt và buộc dây rốn, dẫn đến nhiễm trùng uốn ván rốn sơ sinh. Một khi các vi khuẩn tấn công vào cơ thể, chúng sẽ sản xuất một loại độc tố tên là tetanospasmin đi vào máu. Độc tố này khiến trẻ bị suy hô hấp, rối loạn thần kinh thực vật và dẫn đến tử vong nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời.
Trẻ sơ sinh dễ mắc uốn ván nếu trong quá trình mang thai mẹ bầu chưa được chủng ngừa bệnh nên không nhận được khả năng miễn dịch truyền từ mẹ. Do đó, ở độ tuổi sinh đẻ, phụ nữ nên tiêm phòng uốn ván để bảo vệ toàn diện cho mẹ và bé, chuẩn bị cho thời điểm chuyển dạ sinh con.
Theo các bác sĩ, tiêm uốn ván giúp người mẹ tự tạo kháng thể trước, tránh lây nhiễm và mắc bệnh khi chuyển dạ. Bên cạnh đó, việc tiêm phòng cũng hỗ trợ cho trẻ, hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm trùng uốn ván sau khi sinh. Vắc xin uốn ván cho bà bầu đã được kiểm định an toàn cho mẹ và bé, không gây ảnh hưởng đến thai nhi. Vì vậy, các thai phụ nên thực hiện tiêm phòng theo đúng hướng dẫn của nhân viên y tế.
Lịch tiêm uốn ván cho bà mẹ trong từng lần mang thai
Với những sản phụ chưa tiêm vắc-xin uốn ván lần nào hay không rõ về tiền sử vắc-xin có thành phần uốn ván trước đó thì chỉ định lịch tiêm vắc-xin phòng bệnh uốn ván gồm 5 mũi tiêm theo thời gian như sau:

• Lần 1: Tiêm sớm vào lúc có thai lần đầu hoặc ngay trong độ tuổi sinh đẻ
• Lần 2: Tiêm ít nhất vào thời gian 1 tháng sau khi tiêm mũi 1.
• Lần 3: Tiêm ít nhất vào thời gian 6 tháng sau khi tiêm mũi thứ 2 hoặc lúc mang thai lần sau.
• Lần 4: Tiêm vào ít nhất 1 năm sau mũi thứ 3 hoặc trong lần mang thai lần sau.
• Lần 5: Tiêm vào ít nhất 1 năm sau mũi thứ 4 hoặc trong lần mang thai lần sau.

Cần lưu ý rằng nếu khoảng thời gian giữa những mũi tiêm bị chậm hơn so với lịch tiêm chủng mà bác sĩ cung cấp thì vẫn tiếp tục tiêm mũi kế tiếp mà không cần phải tiêm lại từ đầu.

Còn đối với những phụ nữ đã tiêm vắc-xin uốn ván đủ 3 mũi tiêm với thành phần của liều cơ bản thì cần tiêm vắc-xin theo lịch như sau:

• Lần 1: Tiêm sớm ngay khi có thai lần đầu tiên.
• Lần 2: Tiêm sau thời gian tiêm lần 1 ít nhất 1 tháng.
• Lần 3: Tiêm sau thời gian tiêm lần 2 ít nhất 1 năm.

Đối với những trường hợp đã được tiêm uốn ván cho bà bầu đủ 3 mũi có thành phần của liều cơ bản và đã tiêm 1 liều nhắc lại thì những lần tiêm tiếp theo được tiến hành theo lịch như sau:
Với sản phụ chưa tiêm vắc-xin uốn ván lần nào thì chỉ định lịch tiêm uốn ván gồm 5 mũi

• Lần 1: Tiêm ngay khi có thai lần đầu tiên.
• Lần 2: Tiêm sau thời gian tiêm lần 1 ít nhất 1 năm.

Trường hợp phụ nữ mang thai lần đầu tiên, lịch tiêm uốn ván cho bà bầu được thực hiện như sau:

• Lần 1: Tiêm khi thai kỳ được 20 tuần trở lại, không được tiêm trước thời gian này vì trước 20 tuần thì thai nhi chưa phát triển ổn định.
• Lần 2: Tiêm sau thời gian tiêm lần 1 it nhất 30 ngày và cần trước ngày sinh tối thiểu là 30 ngày.

Trường hợp tiêm uốn ván cho bà bầu lần 2 cần theo lịch như sau:
Bà bầu lần 2 tiêm uốn ván khi nào là thích hợp thì cần phải dựa vào khoảng cách thời gian giữa lần mang thai đầu tiên và lần mang thai thứ 2 để tiêm uốn ván bầu lần 2 thích hợp và không gây nguy hiểm đến mẹ cũng như thai nhi:
Nếu lần mang thai đầu và lần mang thai thứ 2 cách nhau không quá 5 năm và người phụ nữ đã tiêm đủ 2 liều uốn ván ở lần mang thai đầu thì cần tiêm 1 liều uốn ván ngay khi thai nhi đủ 24 tuần.

Trường họp giữa 2 lần mang thai cách nhau hơn 5 năm hay chỉ mới được tiêm 1 liều uốn ván trước đó chỉ định tiêm 2 liều uốn ván và thời gian 2 mũi tiêm uốn ván cách nhau bao lâu trong lần thứ 2 này tương tự như tiêm uốn ván cho bà bầu lần đầu mang thai.
Uốn ván là một trong những vấn đề đáng lo đối với sức khỏe của sản phụ và trẻ sơ sinh. Vì vậy, tiêm phòng uốn ván cho bà bầu là vô cùng quan trọng để đảm bảo ngăn chặn tối đa nguy cơ gặp phải những tai biến khó lường khi chuyển dạ.