THOÁI HÓA KHỚP (VIÊM XƯƠNG KHỚP): NGUYÊN NHÂN, TRIỆU CHỨNG, VÀ CÁC PHƯƠNG PHÁP ĐIỀU TRỊ HIỆN NAY

1. Thoái hóa khớp (viêm xương khớp) là gì?

Thoái hóa khớp (Osteoarthritis): Là một dạng viêm khớp mạn tính, đặc trưng bởi sự tổn thương và thoái hóa của lớp sụn khớp. Sụn khớp đóng vai trò như một lớp đệm bảo vệ, giúp các đầu xương trượt lên nhau một cách trơn tru khi vận động. Khi sụn khớp bị bào mòn, các đầu xương sẽ cọ xát trực tiếp vào nhau, gây ra đau, sưng và cứng khớp.

2. Nguyên nhân gây thoái hóa khớp (viêm xương khớp):

Thoái hóa khớp là một quá trình phức tạp, thường diễn ra do sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm:

• Tuổi tác:Đây là yếu tố nguy cơ hàng đầu. Theo thời gian, sụn khớp dần bị lão hóa và mất đi khả năng tái tạo.
• Di truyền:Yếu tố di truyền có thể khiến một số người dễ bị thoái hóa khớp hơn.
• Giới tính:Phụ nữ thường có nguy cơ mắc thoái hóa khớp cao hơn nam giới, đặc biệt sau thời kỳ mãn kinh.
• Cân nặng:Thừa cân hoặc béo phì tạo áp lực lớn lên các khớp chịu trọng lượng như khớp gối và khớp háng, đẩy nhanh quá trình thoái hóa.
• Chấn thương:Các chấn thương ở khớp do tai nạn, thể thao hoặc vận động quá sức có thể làm tổn thương sụn khớp và dẫn đến thoái hóa sớm.
• Tính chất công việc:Những công việc đòi hỏi phải đứng lâu, ngồi nhiều, mang vác nặng hoặc thực hiện các động tác lặp đi lặp lại có thể làm tăng nguy cơ thoái hóa khớp.
• Các bệnh lý khác:Một số bệnh lý như viêm khớp dạng thấp, gout hoặc các dị tật bẩm sinh ở khớp cũng có thể góp phần gây ra thoái hóa khớp thứ phát.

3. Các triệu chứng thường gặp của thoái hóa khớp (viêm xương khớp):

Các triệu chứng của thoái hóa khớp thường tiến triển chậm và có thể khác nhau tùy thuộc vào vị trí và mức độ tổn thương của khớp. Các triệu chứng phổ biến bao gồm:

• Đau khớp:Đây là triệu chứng điển hình nhất. Cơn đau thường tăng lên khi vận động và giảm bớt khi nghỉ ngơi. Đau có thể âm ỉ, nhức nhối hoặc dữ dội.
• Cứng khớp:Cảm giác cứng khớp thường xuất hiện vào buổi sáng hoặc sau một thời gian dài không vận động, kéo dài khoảng 30 phút hoặc ít hơn.
• Hạn chế vận động:Khớp bị thoái hóa có thể trở nên khó cử động, gây khó khăn trong các hoạt động hàng ngày như đi lại, leo cầu thang, hoặc cúi người.
• Tiếng lạo xạo ở khớp:Khi cử động, người bệnh có thể nghe thấy tiếng lạo xạo, lục cục hoặc răng rắc phát ra từ khớp.
• Sưng khớp:Các khớp bị thoái hóa có thể bị sưng nhẹ do viêm.
• Biến dạng khớp:Ở giai đoạn muộn, khớp có thể bị biến dạng, lệch trục do sự phát triển của gai xương.

4. Các phương pháp điều trị thoái hóa khớp (viêm xương khớp) hiện nay:

Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị nào có thể chữa khỏi hoàn toàn thoái hóa khớp. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị hiện tại tập trung vào việc giảm đau, cải thiện chức năng vận động và làm chậm quá trình tiến triển của bệnh. Các phương pháp điều trị thường được áp dụng bao gồm:

a) Điều trị không dùng thuốc:

- Thay đổi lối sống:

+ Giảm cân: Nếu thừa cân hoặc béo phì, việc giảm cân sẽ giúp giảm áp lực lên các khớp chịu trọng lượng.

+ Tập thể dục thường xuyên: Các bài tập nhẹ nhàng, phù hợp như đi bộ, bơi lội, đạp xe giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp quanh khớp, cải thiện sự linh hoạt và giảm đau.

+ Nghỉ ngơi hợp lý: Tránh các hoạt động quá sức hoặc kéo dài có thể làm tăng đau khớp.

- Vật lý trị liệu:Các bài tập vật lý trị liệu giúp tăng cường sức mạnh cơ bắp, cải thiện tầm vận động của khớp và giảm đau.

- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ:Gậy, nạng hoặc đai nẹp có thể giúp giảm áp lực lên khớp và hỗ trợ vận động.

- Chườm nóng hoặc lạnh:Chườm nóng giúp thư giãn cơ bắp và giảm đau, trong khi chườm lạnh giúp giảm sưng và viêm.

- Châm cứu:Một số nghiên cứu cho thấy châm cứu có thể giúp giảm đau trong thoái hóa khớp.

b) Điều trị dùng thuốc:

- Thuốc giảm đau:Paracetamol là thuốc giảm đau thường được sử dụng đầu tiên. Các thuốc giảm đau không kê đơn (NSAIDs) như ibuprofen, naproxen cũng có thể giúp giảm đau và viêm.

- Thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs) kê đơn:Các NSAIDs mạnh hơn có thể được bác sĩ kê đơn trong trường hợp đau nặng.

- Thuốc giảm đau opioid:Chỉ được sử dụng trong trường hợp đau dữ dội và không đáp ứng với các thuốc giảm đau khác.

- Thuốc tiêm corticosteroid:Tiêm trực tiếp corticosteroid vào khớp có thể giúp giảm đau và viêm nhanh chóng, nhưng tác dụng thường không kéo dài.

- Thuốc tiêm acid hyaluronic:Tiêm acid hyaluronic vào khớp có thể giúp bôi trơn khớp và giảm đau.

- Thuốc điều trị thoái hóa khớp tác dụng chậm (Glucosamine và Chondroitin):Mặc dù hiệu quả của các thuốc này vẫn còn gây tranh cãi, một số người bệnh nhận thấy có sự cải thiện khi sử dụng.

c) Điều trị bằng phẫu thuật:

Phẫu thuật thường được chỉ định khi các phương pháp điều trị khác không hiệu quả và tình trạng thoái hóa khớp gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Các phương pháp phẫu thuật thường được thực hiện bao gồm:

- Nội soi khớp:Phẫu thuật nội soi có thể được sử dụng để loại bỏ các mảnh sụn hoặc xương bị tổn thương, hoặc để sửa chữa các tổn thương khác trong khớp.

- Thay khớp:Đây là phương pháp phẫu thuật phổ biến nhất để điều trị thoái hóa khớp nặng, đặc biệt là ở khớp gối và khớp háng. Bác sĩ sẽ thay thế khớp bị tổn thương bằng một khớp nhân tạo.

5. Phòng ngừa thoái hóa khớp (viêm xương khớp) như thế nào?

Mặc dù không thể ngăn chặn hoàn toàn quá trình lão hóa tự nhiên của khớp, bạn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc thoái hóa khớp hoặc làm chậm quá trình tiến triển của bệnh:

- Duy trì cân nặng hợp lý:Kiểm soát cân nặng giúp giảm áp lực lên các khớp.

- Tập thể dục thường xuyên:Lựa chọn các bài tập phù hợp và duy trì thói quen tập luyện.

- Tránh các chấn thương khớp:Cẩn thận trong các hoạt động thể thao và sinh hoạt hàng ngày.

- Khám sức khỏe định kỳ:Phát hiện sớm các dấu hiệu của thoái hóa khớp để có biện pháp can thiệp kịp thời.

- Chế độ ăn uống lành mạnh:Bổ sung các thực phẩm giàu canxi, vitamin D và omega-3 có thể tốt cho sức khỏe xương khớp.

Thoái hóa khớp là một bệnh lý phổ biến có thể gây ra nhiều đau đớn và ảnh hưởng đến khả năng vận động. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, triệu chứng và các phương pháp điều trị hiện nay sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc phòng ngừa và đối phó với bệnh. Nếu bạn có bất kỳ triệu chứng nào nghi ngờ là thoái hóa khớp, hãy đến gặp bác sĩ để được thăm khám và tư vấn phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Đừng khổ sở chịu đựng những cơn đau xương khớp! Hãy để các chuyên gia của chúng tôi giúp bạn. Liên hệ Bệnh viện ĐKQT Thiên Đức ngay hôm nay để được tư vấn và đặt lịch khám xương khớp uy tín.