RỐI LOẠN LO ÂU: CÁC LOẠI, TRIỆU CHỨNG VÀ TÁC ĐỘNG CUỘC SỐNG

1. Rối loạn lo âu là gì?

Rối loạn lo âu là một nhóm các tình trạng sức khỏe tâm thần đặc trưng bởi cảm giác lo lắng, sợ hãi, bồn chồn hoặc căng thẳng quá mức và khó kiểm soát. Sự lo lắng này thường không tương xứng với mối đe dọa thực tế và có thể kéo dài, gây ảnh hưởng tiêu cực đến các khía cạnh khác nhau của cuộc sống, bao gồm công việc, học tập, các mối quan hệ và sức khỏe thể chất.

2. Các rối loạn lo âu thường gặp:

Có nhiều loại rối loạn lo âu khác nhau, mỗi loại có những đặc điểm và triệu chứng riêng biệt. Dưới đây là một số loại phổ biến nhất:

- Rối loạn lo âu lan tỏa (Generalized Anxiety Disorder – GAD):Lo lắng và căng thẳng quá mức về nhiều vấn đề khác nhau trong cuộc sống, chẳng hạn như công việc, học tập, sức khỏe, tài chính, các mối quan hệ. Sự lo lắng này thường khó kiểm soát và kéo dài ít nhất 6 tháng.

- Rối loạn hoảng sợ (Panic Discoder):Các cơn hoảng sợ xảy ra đột ngột, dữ dội và lặp đi lặp lại, kèm theo các triệu chứng thể chất và tâm lý đáng sợ như tim đập nhanh, khó thở, chóng mặt, cảm giác mất kiểm soát hoặc sắp chết.

- Rối loạn ám ảnh sợ hãi (Phobia Disorders):Sợ hãi quá mức và vô lý đối với một đối tượng, tình huống hoặc hoạt động cụ thể. Có hai loại chính:

+ Ám ảnh sợ hãi đặc hiệu (Specific Phobia): Sợ hãi một đối tượng hoặc tình huống cụ thể (ví dụ: sợ độ cao, sợ côn trùng, sợ tiêm).

+ Ám ảnh sợ hãi xã hội (Social Anxiety Disorder - Social Phobia): Sợ hãi các tình huống xã hội hoặc các tình huống bị người khác đánh giá.

- Rối loạn lo âu chia ly (Separation Anxiety Disordere):Lo lắng quá mức khi phải xa rời những người gắn bó, thường gặp ở trẻ em nhưng cũng có thể xảy ra ở người lớn.

- Rối loạn câm chọn lọc (Selective Mutism):Trẻ em không thể nói trong một số tình huống xã hội cụ thể (ví dụ: ở trường học) mặc dù có thể nói bình thường trong các tình huống khác (ví dụ: ở nhà).

3. Các triệu chứng thường gặp của rối loạn lo âu:

Triệu chứng của rối loạn lo âu có thể khác nhau tùy thuộc vào loại rối loạn và từng cá nhân, nhưng thường bao gồm các biểu hiện sau:

- Triệu chứng tâm lý:

+ Lo lắng, bồn chồn hoặc căng thẳng quá mức.

+ Cảm giác bất an, lo sợ điều tồi tệ sắp xảy ra.

+ Khó tập trung, hay quên.

+ Dễ cáu gắt, bực bội.

+ Cảm thấy bất lực, mất kiểm soát.

+ Suy nghĩ luẩn quẩn, khó gạt bỏ những lo lắng.

- Triệu chứng thể chất:

+ Tim đập nhanh, đánh trống ngực.

+ Khó thở, hụt hơi.

+ Đổ mồ hôi.

+ Run rẩy, căng cơ.

+ Đau đầu, đau bụng, buồn nôn.

+ Khô miệng.

+ Cảm thấy mệt mỏi, kiệt sức.

+ Khó ngủ hoặc ngủ không sâu giấc.

- Triệu chứng hành vi:

+ Tránh né các tình huống gây lo lắng.

+ Tìm kiếm sự trấn an liên tục từ người khác.

+ Bồn chồn, đi tới đi lui không yên.

+ Khó thư giãn.

4. Tác động của rối loạn lo âu đến cuộc sống hàng ngày:

Rối loạn lo âu có thể gây ra những tác động tiêu cực đáng kể đến nhiều khía cạnh của cuộc sống, bao gồm:

- Ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất:Lo lắng kéo dài có thể dẫn đến các vấn đề sức khỏe như đau đầu mạn tính, các vấn đề về tiêu hóa, suy giảm hệ miễn dịch và tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch.

- Ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần:Rối loạn lo âu thường đi kèm với các vấn đề sức khỏe tâm thần khác như trầm cảm, rối loạn ám ảnh cưỡng chế và rối loạn sử dụng chất kích thích.

- Ảnh hưởng đến công việc và học tập:Lo lắng quá mức có thể gây khó khăn trong việc tập trung, hoàn thành công việc và học tập, dẫn đến giảm hiệu suất và thành tích.

- Ảnh hưởng đến các mối quan hệ:Lo lắng có thể khiến người bệnh trở nên cáu kỉnh, khó giao tiếp và duy trì các mối quan hệ lành mạnh.

- Giảm chất lượng cuộc sống:Những người mắc rối loạn lo âu thường cảm thấy khó khăn trong việc tận hưởng cuộc sống, tham gia vào các hoạt động xã hội và theo đuổi sở thích cá nhân.

- Tăng nguy cơ tự tử:Trong những trường hợp nghiêm trọng, rối loạn lo âu không được điều trị có thể làm tăng nguy cơ tự tử.

Rối loạn lo âu là một vấn đề sức khỏe tâm thần phổ biến nhưng hoàn toàn có thể điều trị được. Việc nhận biết sớm các triệu chứng, hiểu rõ về các loại rối loạn lo âu và tác động của chúng là bước đầu tiên quan trọng để tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp. Nếu bạn hoặc người thân đang phải đối mặt với những lo lắng quá mức, đừng ngần ngại tìm đến bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần để được tư vấn, chẩn đoán và có phác đồ điều trị phù hợp, giúp bạn có thể kiểm soát sự lo lắng và tận hưởng một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc hơn.

Tại Thiên Đức, bạn sẽ được thăm khám trong môi trường thấu hiểu, kín đáo, với phác đồ điều trị cá thể hóa, kết hợp y học hiện đại và hỗ trợ tâm lý, hướng tới mục tiêu phục hồi sức khỏe toàn diện và nâng cao chất lượng cuộc sống. Đừng để những rối loạn tâm thần kinh cản trở bạn! Hãy tìm đến sự hỗ trợ chuyên nghiệp ngay hôm nay. Liên hệ Bệnh viện ĐKQT Thiên Đức để được tư vấn và đặt lịch khám tâm thần kinh uy tín.