BỆNH TRĨ: PHÂN LOẠI, NGUYÊN NHÂN VÀ TRIỆU CHỨNG

1. Bệnh trĩ là gì?

Bệnh trĩlà tình trạng các tĩnh mạch ở vùng hậu môn và trực tràng dưới bị sưng phồng lên. Các tĩnh mạch này có thể nằm bên trong ống hậu môn (trĩ nội) hoặc dưới da xung quanh hậu môn (trĩ ngoại).

2. Nguyên nhân gây ra bệnh trĩ

Bệnh trĩ thường phát triển do tăng áp lực lên các tĩnh mạch ở vùng hậu môn và trực tràng. Các yếu tố nguy cơ phổ biến bao gồm:

• Táo bón hoặc tiêu chảy mạn tính:Rặn mạnh khi đi tiêu làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch.
• Rặn mạnh khi đi tiêu:Thói quen này gây căng thẳng quá mức cho các tĩnh mạch ở vùng hậu môn.
• Ngồi lâu trên bồn cầu:Thời gian ngồi lâu có thể làm tăng áp lực lên các tĩnh mạch.
• Thừa cân hoặc béo phì:Tăng áp lực lên vùng bụng và khung chậu.
• Mang thai:Sự phát triển của thai nhi tạo áp lực lên các tĩnh mạch ở vùng dưới cơ thể.
• Tuổi tác:Các mô hỗ trợ tĩnh mạch ở vùng hậu môn trở nên yếu hơn theo tuổi tác.
• Tiền sử gia đình:Yếu tố di truyền có thể đóng vai trò trong việc tăng nguy cơ mắc bệnh trĩ.
• Nâng vật nặng thường xuyên:Làm tăng áp lực lên vùng bụng.

3. Các cấp độ của bệnh trĩ nội

Trĩ nội được phân thành 4 cấp độ dựa trên mức độ sa ra ngoài của búi trĩ:

• Trĩ độ 1:Búi trĩ nằm hoàn toàn trong ống hậu môn, chỉ chảy máu khi đi tiêu.
• Trĩ độ 2:Búi trĩ sa ra ngoài ống hậu môn khi rặn đi tiêu nhưng tự co lên sau đó.
• Trĩ độ 3:Búi trĩ sa ra ngoài ống hậu môn khi rặn đi tiêu và cần dùng tay đẩy vào.
• Trĩ độ 4:Búi trĩ sa ra ngoài ống hậu môn thường xuyên và không thể tự co lên hoặc dùng tay đẩy vào được.

Trĩ ngoại không được phân loại theo cấp độ như trĩ nội.

4. Các triệu chứng của bệnh trĩ

Các triệu chứng của bệnh trĩ có thể khác nhau tùy thuộc vào loại (nội hay ngoại) và cấp độ của trĩ:

• Chảy máu khi đi tiêu:Thường là máu đỏ tươi, có thể dính vào giấy vệ sinh hoặc nhỏ giọt vào bồn cầu.
• Ngứa hoặc kích ứng ở vùng hậu môn.
• Đau hoặc khó chịu ở vùng hậu môn.
• Sưng quanh hậu môn.
• Cảm thấy có khối u hoặc cục ở gần hậu môn.
• Rỉ dịch phân.

5. Các phương pháp điều trị bệnh trĩ hiệu quả

Việc điều trị bệnh trĩ phụ thuộc vào loại, cấp độ và mức độ nghiêm trọng của các triệu chứng. Các phương pháp điều trị bao gồm cả nội khoa và ngoại khoa:

5.1. Điều trị nội khoa (không phẫu thuật)

• Thay đổi lối sống:
  • Chế độ ăn giàu chất xơ:Tăng cường rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên hạt để làm mềm phân và giảm táo bón.
  • Uống đủ nước:Giúp phân mềm và dễ dàng di chuyển.
  • Tránh rặn mạnh khi đi tiêu.
  • Tập thể dục thường xuyên:Giúp cải thiện nhu động ruột và giảm áp lực lên tĩnh mạch hậu môn.
  • Tránh ngồi lâu trên bồn cầu.
• Thuốc không kê đơn:
  • Kem bôi, thuốc mỡ:Chứa các thành phần như hydrocortisone, lidocaine để giảm đau, ngứa và viêm.
  • Thuốc giảm đau:Paracetamol hoặc ibuprofen có thể giúp giảm đau nhẹ.
• Thuốc kê đơn:
  • Thuốc tăng cường trương lực tĩnh mạch:Có thể giúp giảm sưng và chảy máu ở một số trường hợp. (Lưu ý: Liều lượng uống cần tuân theo chỉ định của bác sĩ)
• Các thủ thuật xâm lấn tối thiểu:
  • Thắt vòng cao su:Thường được sử dụng cho trĩ nội độ 1, 2 và đôi khi độ 3. Bác sĩ sẽ đặt một vòng cao su nhỏ quanh gốc búi trĩ để cắt nguồn cung cấp máu, khiến búi trĩ teo lại và rụng đi.
  • Tiêm xơ hóa:Tiêm một dung dịch đặc biệt vào búi trĩ để làm xơ hóa và co lại các mạch máu bị sưng. Thường dùng cho trĩ nội độ 1 và 2.
  • Quang đông hồng ngoại:Sử dụng nhiệt từ tia hồng ngoại để làm đông và co lại các mạch máu trĩ. Thường dùng cho trĩ nội độ 1 và 2.
  • Đông điện:Sử dụng dòng điện để đốt và làm xơ hóa búi trĩ. Thường dùng cho trĩ nội độ 1 và 2.
  • Đông lạnh:Sử dụng nhiệt độ cực thấp để đóng băng và phá hủy búi trĩ. Ít được sử dụng hơn các phương pháp khác.

5.2. Điều trị ngoại khoa (phẫu thuật)

Phẫu thuật thường được chỉ định cho trĩ độ 3, độ 4 hoặc khi các phương pháp điều trị nội khoa không hiệu quả. Các phương pháp phẫu thuật phổ biến bao gồm:

• Cắt trĩ:Phẫu thuật truyền thống để cắt bỏ các búi trĩ. Đây là phương pháp hiệu quả nhất cho trĩ nặng nhưng có thể gây đau sau phẫu thuật và thời gian phục hồi lâu hơn.
• Khâu triệt mạch trĩ dưới hướng dẫn siêu âm Doppler:Một thủ thuật ít xâm lấn hơn, sử dụng sóng siêu âm Doppler để xác định và khâu các động mạch cung cấp máu cho búi trĩ, làm giảm lưu lượng máu và khiến búi trĩ teo lại.
• Cắt trĩ bằng laser:Sử dụng tia laser để cắt bỏ mô trĩ.
• Cắt trĩ bằng sóng cao tần:Sử dụng năng lượng sóng cao tần để làm co lại và loại bỏ búi trĩ.

6. Làm thế nào để phòng ngừa bệnh trĩ?

Phòng ngừa bệnh trĩ tập trung vào việc giảm áp lực lên các tĩnh mạch ở vùng hậu môn và trực tràng:

• Duy trì chế độ ăn giàu chất xơ.
• Uống đủ nước.
• Đi tiêu đều đặn và không rặn mạnh.
• Tránh ngồi lâu trên bồn cầu.
• Tập thể dục thường xuyên.
• Duy trì cân nặng hợp lý.

Bệnh trĩ là một tình trạng phổ biến nhưng có thể được kiểm soát hiệu quả bằng nhiều phương pháp điều trị khác nhau, từ thay đổi lối sống và sử dụng thuốc không kê đơn đến các thủ thuật xâm lấn tối thiểu và phẫu thuật. Việc hiểu rõ về nguyên nhân, cấp độ và các lựa chọn điều trị sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe và tìm ra giải pháp tốt nhất cho mình.

Bạn đang lo lắng về sức khỏe đường tiêu hóa? Hãy gạt bỏ mọi âu lo tại Phòng Nội Soi Tiêu Hóa Bệnh Viện Thiên Đức. Chúng tôi không chỉ cung cấp dịch vụ nội soi với trang thiết bị hiện đại bậc nhất và đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm, thời gian thực hiện nhanh chóng mà còn kiến tạo một hành trình trải nghiệm y tế nhẹ nhàng, thoải mái và an toàn tuyệt đối. Tại Thiên Đức, sự an tâm của bạn làưu tiên hàng đầu. Hãy để chúng tôi đồng hành cùng bạn trên hành trình chăm sóc sức khỏe tiêu hóa một cách toàn diện và tin cậy.