VIÊM TUYẾN GIÁP HASHIMOTO: HIỂU ĐÚNG VÀ CÁCH SỐNG CHUNG VỚI BỆNH

1. Viêm tuyến giáp Hashimoto là gì?

Viêm tuyến giáp Hashimoto là một tình trạng tự miễn dịch, có nghĩa là hệ thống miễn dịch của cơ thể (thường có nhiệm vụ bảo vệ chống lại vi khuẩn và virus) lại tấn công nhầm lẫn các tế bào và mô của chính tuyến giáp. Quá trình này dẫn đến tình trạng viêm mạn tính, gây tổn thương và suy giảm chức năng của tuyến giáp theo thời gian. Hậu quả là tuyến giáp không thể sản xuất đủ hormone để đáp ứng nhu cầu của cơ thể, dẫn đến tình trạng nhược giáp (suy giáp).

2. Nguyên nhân gây viêm tuyến giáp Hasgimoto

Nguyên nhân chính xác gây ra viêm tuyến giáp Hashimoto vẫn chưa được hiểu rõ hoàn toàn, nhưng các nhà khoa học tin rằng có sự kết hợp của nhiều yếu tố, bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Nguy cơ mắc bệnh cao hơn ở những người có tiền sử gia đình mắc các bệnh tự miễn, đặc biệt là bệnh tuyến giáp.
• Yếu tố môi trường: Một số yếu tố môi trường như nhiễm trùng, căng thẳng, hoặc tiếp xúc với một số chất hóa học có thể đóng vai trò trong việc kích hoạt bệnh ở những người có cơ địa di truyền.
• Hormone: Bệnh thường gặp ở phụ nữ hơn nam giới, cho thấy hormone có thể đóng một vai trò nào đó.

3. Triệu chứng của viêm tuyến giáp Hashimoto

Triệu chứng của viêm tuyến giáp Hashimoto thường tiến triển chậm và có thể rất mơ hồ, đặc biệt ở giai đoạn đầu. Nhiều người có thể không nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào trong nhiều năm. Khi bệnh tiến triển, các triệu chứng của nhược giáp dần xuất hiện, bao gồm:

• Mệt mỏi, uể oải kéo dài: Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất.
• Tăng cân không rõ nguyên nhân: Mặc dù chế độ ăn uống không thay đổi.
• Không chịu được lạnh, luôn cảm thấy lạnh.
• Táo bón.
• Da khô, thô ráp.
• Tóc khô, dễ gãy rụng.
• Bướu cổ (Goiter): Tuyến giáp có thể phì đại, gây sưng ở cổ.
• Đau nhức cơ bắp và khớp.
• Trầm cảm hoặc cảm giác buồn bã.
• Khó tập trung, giảm trí nhớ.
• Kinh nguyệt không đều hoặc ra nhiều máu ở phụ nữ.

4. Chẩn đoán viêm tuyến giáp Hashimoto

Việc chẩn đoán viêm tuyến giáp Hashimoto thường dựa trên:

• Khám lâm sàng: Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh, các triệu chứng và khám vùng cổ để phát hiện bướu cổ.
• Xét nghiệm máu: Đây là phương pháp quan trọng nhất để chẩn đoán. Các xét nghiệm thường bao gồm:
  • TSH (Thyroid-Stimulating Hormone): Thường tăng cao khi tuyến giáp hoạt động kém.
  • FT4 (Free Thyroxine): Thường giảm thấp khi tuyến giáp không sản xuất đủ hormone.
  • Kháng thể tuyến giáp (Anti-TPO và Anti-Tg): Nồng độ các kháng thể này thường tăng cao ở người bệnh Hashimoto, cho thấy có sự tấn công tự miễn vào tuyến giáp.
• Siêu âm tuyến giáp: Đôi khi được sử dụng để đánh giá kích thước và cấu trúc của tuyến giáp, có thể thấy hình ảnh viêm đặc trưng.

5. Cách sống chung với viêm tuyến giáp Hashimoto

Mặc dù viêm tuyến giáp Hashimoto là một bệnh mạn tính và không có cách chữa khỏi hoàn toàn, nhưng việc kiểm soát bệnh hiệu quả là hoàn toàn có thể. Dưới đây là những bí quyết giúp bạn sống chung hòa bình với "người bạn" tự miễn này:

5.1. Tuân thủ điều trị hormone thay thế:

• Uống thuốc Levothyroxine đúng liều lượng và thời điểm: Đây là phương pháp điều trị chính. Levothyroxine là một dạng hormone T4 tổng hợp, giúp bổ sung lượng hormone mà tuyến giáp không sản xuất đủ. Việc uống thuốc đúng theo chỉ định của bác sĩ là vô cùng quan trọng để duy trì nồng độ hormone ổn định.
• Uống thuốc vào buổi sáng sớm, khi bụng đói: Điều này giúp thuốc được hấp thu tốt nhất. Nên uống thuốc trước khi ăn sáng ít nhất 30 phút đến 1 tiếng.

5.2. Theo dõi và điều chỉnh liều lượng thường xuyên:

• Xét nghiệm TSH định kỳ: Bạn cần thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ TSH theo lịch hẹn của bác sĩ (thường là 4-6 tuần một lần khi mới bắt đầu điều trị hoặc khi thay đổi liều lượng, sau đó có thể giãn cách hơn khi nồng độ hormone đã ổn định).
• Điều chỉnh liều lượng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ: Dựa trên kết quả xét nghiệm và các triệu chứng, bác sĩ sẽ điều chỉnh liều lượng thuốc cho phù hợp với bạn.

5.3. Chế độ ăn uống hỗ trợ:

• Đảm bảo đủ i-ốt: I-ốt là cần thiết cho chức năng tuyến giáp, nhưng việc bổ sung quá nhiều có thể không tốt cho người bệnh Hashimoto. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ về lượng i-ốt phù hợp.
• Selenium: Một số nghiên cứu cho thấy selenium có thể giúp giảm nồng độ kháng thể Anti-TPO ở người bệnh Hashimoto. Bạn có thể bổ sung selenium thông qua thực phẩm (hạt Brazil, cá ngừ, trứng) hoặc thực phẩm chức năng (theo chỉ định của bác sĩ).
• Gluten (cần thận trọng): Một số người bệnh Hashimoto nhận thấy các triệu chứng cải thiện khi áp dụng chế độ ăn không gluten. Nếu bạn nghi ngờ mình nhạy cảm với gluten, hãy thảo luận với bác sĩ để có lời khuyên phù hợp.
• Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đường và chất béo không lành mạnh: Một chế độ ăn uống cân bằng, giàu rau xanh, trái cây và protein nạc sẽ tốt cho sức khỏe tổng thể.

5.4. Quản lý căng thẳng:

• Tìm hiểu và áp dụng các kỹ thuật giảm căng thẳng: Yoga, thiền, hít thở sâu, dành thời gian cho sở thích cá nhân có thể giúp giảm căng thẳng, có lợi cho hệ thống miễn dịch.

5.5. Tập thể dục thường xuyên:

• Vận động nhẹ nhàng và đều đặn: Tập thể dục giúp tăng cường năng lượng, cải thiện tâm trạng và hỗ trợ sức khỏe tổng thể.

5.6. Ngủ đủ giấc:

• Đảm bảo ngủ đủ 7-8 tiếng mỗi đêm: Giấc ngủ đủ giấc rất quan trọng cho việc phục hồi và duy trì sức khỏe.

6. Những biến chứng của viêm tuyến giáp Hashimoto

Nếu không được điều trị hoặc kiểm soát không tốt, viêm tuyến giáp Hashimoto có thể dẫn đến các biến chứng như:

• Nhược giáp nặng (Myxedema): Một tình trạng hiếm gặp nhưng nguy hiểm đến tính mạng.
• Các vấn đề về tim mạch.
• Các vấn đề về sinh sản.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh tự miễn khác.

Viêm tuyến giáp Hashimoto là một bệnh tự miễn mạn tính thường gặp, gây ra tình trạng nhược giáp. Việc nhận biết sớm các triệu chứng, chẩn đoán chính xác và tuân thủ điều trị hormone thay thế cùng với việc áp dụng lối sống lành mạnh sẽ giúp người bệnh kiểm soát tốt tình trạng bệnh và duy trì chất lượng cuộc sống cao.

Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Nội tiết hàng đầu, giàu kinh nghiệm trong chẩn đoán và quản lý các bệnh tuyến giáp, cùng hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại (như máy siêu âm Doppler màu chuyên biệt, hệ thống xét nghiệm hormone tiên tiến, kỹ thuật chọc hút kim nhỏ FNA...), chúng tôi giúp phát hiện sớm và chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh. Chủ động kiểm tra tuyến giáp ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe của bạn! Liên hệ Bệnh viện ĐKQT Thiên Đức để được tư vấn và đặt lịch khám tuyến giáp uy tín.