NHƯỢC GIÁP: DẤU HIỆU NHẬN BIẾT, TÁC ĐỘNG NGUY HIỂM, CÁCH KIỂM SOÁT BỆNH
1. Nhược giáp (suy giáp) là gì?
Nhược giáp (Hypothyroidism) là tình trạng tuyến giáp hoạt động kém hiệu quả, dẫn đến việc sản xuất không đủ hormone tuyến giáp (chủ yếu là Thyroxine - T4 và Triiodothyronine - T3). Hormone tuyến giáp đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh quá trình trao đổi chất, cung cấp năng lượng cho cơ thể và ảnh hưởng đến hầu hết mọi cơ quan. Khi lượng hormone này không đủ, các chức năng của cơ thể sẽ chậm lại.
2. Những dấu hiệu của bệnh nhược giáp:
Các triệu chứng của nhược giáp thường tiến triển chậm và có thể mơ hồ, dễ bị nhầm lẫn với các tình trạng khác. Dưới đây là những dấu hiệu nhận biết phổ biến nhất:
2.1. Triệu chứng toàn thân:
- Mệt mỏi, uể oải kéo dài: Đây là một trong những triệu chứng thường gặp nhất, người bệnh luôn cảm thấy thiếu năng lượng, dù đã ngủ đủ giấc.
- Tăng cân không rõ nguyên nhân: Mặc dù chế độ ăn uống không thay đổi hoặc thậm chí ăn ít hơn.
- Không chịu được lạnh, luôn cảm thấy lạnh: Ngay cả trong thời tiết ấm áp.
- Táo bón: Do quá trình tiêu hóa chậm lại.
- Da khô, thô ráp, bong tróc.
- Tóc khô, dễ gãy rụng, rụng nhiều.
2.2. Triệu chứng thần kinh và tâm thần:
- Trầm cảm hoặc cảm giác buồn bã, lo lắng.
- Khó tập trung, giảm trí nhớ.
- Suy nghĩ chậm chạp.
2.3. Triệu chứng tim mạch:
- Nhịp tim chậm.
2.4. Triệu chứng chuyển hóa:
- Giảm thân nhiệt (luôn cảm thấy lạnh).
2.5. Triệu chứng cơ xương khớp:
- Đau nhức cơ bắp và khớp.
- Yếu cơ.
2.6. Triệu chứng sinh sản:
- Rối loạn kinh nguyệt ở phụ nữ (kinh nguyệt kéo dài, ra nhiều máu).
- Khó thụ thai.
2.7. Các triệu chứng khác:
- Bướu cổ (Goiter): Tuyến giáp phì đại, có thể sờ thấy hoặc nhìn thấy ở cổ (tùy thuộc vào nguyên nhân gây nhược giáp).
- Khàn giọng.
- Phù mặt, đặc biệt là quanh mắt.
3. Ảnh hưởng nguy hiểm của nhược giáp đến sức khỏe cơ thể:
Nếu không được điều trị, nhược giáp có thể gây ra nhiều tác động tiêu cực đến sức khỏe, bao gồm:
- Các vấn đề về tim mạch: Tăng cholesterol máu, tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Các vấn đề về tâm thần: Trầm cảm, lo âu.
- Tổn thương thần kinh ngoại biên (Peripheral Neuropathy): Gây tê bì, ngứa ran ở tay và chân.
- Vô sinh và các biến chứng thai kỳ: Khó thụ thai, tăng nguy cơ sảy thai, tiền sản giật.
- Hôn mê do suy giáp (Myxedema Coma): Một tình trạng cấp cứu hiếm gặp nhưng nguy hiểm đến tính mạng, xảy ra khi nhược giáp nặng không được điều trị.
- Chậm phát triển trí tuệ và thể chất ở trẻ em: Nếu nhược giáp bẩm sinh không được phát hiện và điều trị sớm.
4. Quản lý bệnh cho người mắc bệnh nhược giáp:
Mục tiêu chính trong việc kiểm soát nhược giáp là bổ sung lượng hormone tuyến giáp thiếu hụt để đưa các chức năng của cơ thể trở lại bình thường. Phương pháp điều trị chủ yếu là:
4.1. Liệu pháp hormone thay thế:
- Thuốc Levothyroxine (T4): Đây là loại thuốc phổ biến nhất được sử dụng để điều trị nhược giáp. Thuốc này là một dạng tổng hợp của hormone T4, sau khi vào cơ thể sẽ được chuyển đổi thành T3 (dạng hormone có hoạt tính).
- Liều lượng: Liều lượng thuốc sẽ được bác sĩ điều chỉnh dựa trên kết quả xét nghiệm máu (chủ yếu là nồng độ TSH) và các triệu chứng lâm sàng của người bệnh.
- Thời điểm uống thuốc: Nên uống thuốc vào buổi sáng sớm, khi bụng đói và trước khi ăn sáng ít nhất 30 phút đến 1 tiếng để đảm bảo sự hấp thu tốt nhất.
- Lưu ý: Mọi loại thuốc uống đều cần tuân theo chỉ định và hướng dẫn sử dụng của bác sĩ chuyên khoa. Người bệnh không được tự ý mua và uống thuốc tại nhà.
4.2. Theo dõi và điều chỉnh liều lượng thường xuyên:
- Xét nghiệm TSH định kỳ: Người bệnh cần thực hiện xét nghiệm máu để kiểm tra nồng độ TSH theo chỉ định của bác sĩ (thường là 4 - 6 tuần một lần khi mới bắt đầu điều trị hoặc khi thay đổi liều lượng, sau đó có thể giãn cách hơn khi nồng độ hormone đã ổn định).
- Điều chỉnh liều lượng thuốc: Dựa trên kết quả xét nghiệm TSH và các triệu chứng, bác sĩ sẽ điều chỉnh liều lượng thuốc cho phù hợp với từng cá nhân.
4.3. Chế độ ăn uống và lối sống:
- Đảm bảo đủ i-ốt: I-ốt là nguyên liệu cần thiết để sản xuất hormone tuyến giáp. Tuy nhiên, việc bổ sung i-ốt cần được thực hiện theo khuyến cáo của bác sĩ, đặc biệt đối với những người bị nhược giáp do viêm tuyến giáp Hashimoto.
- Thận trọng với thực phẩm chứa goitrogen: Các loại rau họ cải (bông cải xanh, súp lơ, cải xoăn...), đậu nành có thể ức chế chức năng tuyến giáp nếu ăn quá nhiều và sống. Việc nấu chín có thể làm giảm tác dụng này.
- Duy trì lối sống lành mạnh: Ngủ đủ giấc, tập thể dục vừa phải, giảm căng thẳng có thể giúp cải thiện các triệu chứng của bệnh.
- Tránh các chất có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu thuốc: Một số loại thuốc và thực phẩm bổ sung (ví dụ: canxi, sắt, thuốc kháng axit) có thể ảnh hưởng đến sự hấp thu levothyroxine. Nên uống các loại này cách xa thời điểm uống thuốc tuyến giáp.
Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Nội tiết hàng đầu, giàu kinh nghiệm trong chẩn đoán và quản lý các bệnh tuyến giáp, cùng hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại (như máy siêu âm Doppler màu chuyên biệt, hệ thống xét nghiệm hormone tiên tiến, kỹ thuật chọc hút kim nhỏ FNA...), chúng tôi giúp phát hiện sớm và chẩn đoán chính xác tình trạng bệnh. Chủ động kiểm tra tuyến giáp ngay hôm nay để bảo vệ sức khỏe của bạn! Liên hệ Bệnh viện ĐKQT Thiên Đức để được tư vấn và đặt lịch khám tuyến giáp uy tín.