CÚM VÀ CẢM LẠNH THÔNG THƯỜNG: PHÂN BIỆT, DẤU HIỆU, XỬ TRÍ
1. Cảm lạnh thông thường và cúm là hai bệnh lý khác nhau:
- Nguyên nhân:
+ Cảm lạnh thông thường: Thường do Rhinovirus và nhiều loại virus khác.
+ Cúm (Influenza): Do virus cúm (Influenza virus) gây ra (A, B, C, D).
- Khởi phát:
+ Cảm lạnh thông thường: Triệu chứng thường xuất hiện từ từ.
+ Cúm (Influenza): Triệu chứng thường xuất hiện đột ngột.
- Sốt:
+ Cảm lạnh thông thường: Thường sốt nhẹ hoặc không sốt.
+ Cúm (Influenza): Thường sốt cao (38 - 40°C), kéo dài 3 - 4 ngày.
- Đau nhức cơ thể:
+ Cảm lạnh thông thường: Nhẹ hoặc không có.
+ Cúm (Influenza): Thường đau nhức cơ bắp dữ dội, toàn thân.
- Mệt mỏi:
+ Cảm lạnh thông thường: Mệt mỏi nhẹ, có thể sinh hoạt bình thường.
+ Cúm (Influenza): Mệt mỏi nhiều, suy nhược, thường phải nghỉ ngơi.
- Đau đầu:
+ Cảm lạnh thông thường: Ít khi đau đầu hoặc đau nhẹ.
+ Cúm (Influenza): Thường đau đầu dữ dội.
- Nghẹt mũi, sổ mũi:
+ Cảm lạnh thông thường: Thường xuyên, dịch mũi ban đầu trong, sau đặc dần.
+ Cúm (Influenza): Ít gặp hơn trong giai đoạn đầu, có thể xuất hiện sau.
- Đau họng:
+ Cảm lạnh thông thường: Thường gặp, đau rát khi nuốt.
+ Cúm (Influenza): Có thể đau họng, nhưng thường không nghiêm trọng như cảm lạnh.
- Ho:
+ Cảm lạnh thông thường: Thường ho nhẹ, ho khan hoặc có đờm ít.
+ Cúm (Influenza): Thường ho khan, dai dẳng và có thể nặng.
- Hắt hơi:
+ Cảm lạnh thông thường: Thường xuyên.
+ Cúm (Influenza): Ít gặp.
- Biến chứng:
+ Cảm lạnh thông thường: Hiếm gặp, có thể dẫn đến viêm xoang, viêm tai giữa.
+ Cúm (Influenza): Có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng như viêm phổi, viêm phế quản, viêm cơ tim.
- Thời gian hồi phục:
+ Cảm lạnh thông thường: Thường tự khỏi trong vòng 7-10 ngày.
+ Cúm (Influenza): Có thể kéo dài từ vài ngày đến vài tuần.
2. Khi nào cần đến gặp bác sĩ?
Mặc dù cả cảm lạnh và cúm thường tự khỏi, có những trường hợp bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế:
- Cảm lạnh thông thường:
+ Các triệu chứng không cải thiện sau 10 ngày hoặc có xu hướng nặng hơn.
+ Sốt cao (trên 39°C).
+ Khó thở hoặc thở gấp.
+ Đau ngực.
+ Ho ra máu.
+ Bạn có các bệnh nền mãn tính như hen suyễn, COPD, tiểu đường hoặc suy giảm miễn dịch.
+ Trẻ em dưới 5 tuổi có các triệu chứng nghiêm trọng.
- Cúm:
+ Sốt cao kéo dài không hạ.
+ Khó thở hoặc thở gấp.
+ Đau ngực hoặc bụng dữ dội.
+ Chóng mặt hoặc lú lẫn.
+ Nôn mửa hoặc tiêu chảy nặng.
+ Các triệu chứng cải thiện nhưng sau đó quay trở lại với mức độ nghiêm trọng hơn.
+ Trẻ em có các dấu hiệu như thở nhanh, tím tái, không chịu uống nước, li bì.
+ Phụ nữ có thai hoặc người có các bệnh nền mãn tính (tim mạch, phổi, tiểu đường, suy giảm miễn dịch) nên đi khám sớm khi có triệu chứng cúm.
3. Cách xử trí với cảm lạnh thông thường:
Việc điều trị cảm lạnh thông thường chủ yếu tập trung vào việc giảm nhẹ các triệu chứng:
- Nghỉ ngơi đầy đủ.
- Uống nhiều nước ấm.
- Súc họng bằng nước muối ấm.
- Sử dụng nước muối sinh lý nhỏ mũi.
- Xông hơi để thông mũi.
- Uống trà gừng hoặc mật ong để dịu họng.
- Sử dụng thuốc không kê đơn (OTC) để giảm đau, hạ sốt, thông mũi (theo hướng dẫn).
4. Cách xử trí với bệnh cúm:
Việc điều trị cúm thường bao gồm:
- Nghỉ ngơi hoàn toàn.
- Uống nhiều nước.
- Sử dụng thuốc giảm đau, hạ sốt (paracetamol hoặc ibuprofen).
- Thuốc kháng virus: Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng virus (như oseltamivir - Tamiflu, zanamivir - Relenza) nếu được dùng sớm (trong vòng 48 giờ kể từ khi có triệu chứng) để giảm mức độ nghiêm trọng và thời gian mắc bệnh. Thuốc này cần được kê đơn bởi bác sĩ.
5. Phòng ngừa bệnh cúm và cảm lạnh thông thường:
- Rửa tay thường xuyên và đúng cách.
- Tránh chạm tay vào mặt, mũi, miệng.
- Tránh tiếp xúc gần với người bệnh.
- Tiêm vắc-xin cúm hàng năm: Đây là biện pháp phòng ngừa cúm hiệu quả nhất.
- Tăng cường hệ miễn dịch bằng chế độ ăn uống lành mạnh, tập thể dục và ngủ đủ giấc.
- Che miệng và mũi khi ho hoặc hắt hơi.
Việc phân biệt giữa cảm lạnh thông thường và cúm dựa trên các dấu hiệu và triệu chứng là rất quan trọng để có cách xử lý phù hợp. Cảm lạnh thường nhẹ và tự khỏi, trong khi cúm có thể gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn. Hãy lắng nghe cơ thể và tìm kiếm sự chăm sóc y tế khi cần thiết để đảm bảo sức khỏe hô hấp tốt nhất cho bạn và gia đình.
Với đội ngũ bác sĩ chuyên khoa hô hấp giàu kinh nghiệm, chuyên môn sâu, cùng hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại, chúng tôi tự tin chẩn đoán và điều trị hiệu quả các bệnh lý từ phổ biến đến phức tạp như: viêm phế quản, viêm phổi, hen suyễn, COPD (Bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính), viêm xoang, lao phổi... Chúng tôi cam kết mang đến sự chính xác, an toàn và trải nghiệm khám chữa bệnh thoải mái nhất cho người bệnh, giúp bạn sớm phục hồi sức khỏe và hít thở dễ dàng hơn. Hãy chủ động chăm sóc sức khỏe hô hấp của bạn! Liên hệ ngay với Bệnh viện ĐKQT Thiên Đức để được tư vấn và đặt lịch khám hô hấp uy tín.