U NANG BUỒNG TRỨNG: PHÂN LOẠI, TRIỆU CHỨNG THƯỜNG GẶP VÀ CÁCH CHẨN ĐOÁN
U nang buồng trứng là những túi chứa đầy chất lỏng hình thành trên hoặc bên trong buồng trứng. Buồng trứng của phụ nữ thường phát triển các nang nhỏ mỗi tháng như một phần của chu kỳ kinh nguyệt. Hầu hết các nang này là lành tính và tự vỡ ra, nhưng đôi khi một nang có thể tiếp tục phát triển và trở thành u nang.
2. Phân loại u nang buồng trứng
U nang buồng trứng có thể được chia thành nhiều loại, trong đó phổ biến nhất là:
- U nang cơ năng: Đây là loại u nang phổ biến nhất và thường không nguy hiểm. Chúng hình thành trong quá trình hoạt động bình thường của buồng trứng:
- Nang noãn: Xảy ra khi nang trứng không vỡ ra để giải phóng trứng và tiếp tục phát triển thành nang.
- Nang hoàng thể: Hình thành sau khi trứng đã được giải phóng, nang hoàng thể có thể chứa đầy chất lỏng hoặc máu.
- U nang bệnh lý: Loại u nang này không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt bình thường và có thể là lành tính hoặc ác tính:
- U nang bì: Chứa các mô khác nhau như tóc, da, răng.
- U nang nhầy: Phát triển từ bề mặt ngoài của buồng trứng và có thể chứa chất nhầy.
- U nang thanh dịch: Tương tự u nang nhầy nhưng chứa chất lỏng trong.
- U nang lạc nội mạc tử cung: Hình thành do lạc nội mạc tử cung ở buồng trứng.
- U nang ác tính: Ung thư buồng trứng có thể biểu hiện dưới dạng u nang.
3. Các triệu chứng thường gặp của u nang buồng trứng
Nhiều u nang buồng trứng không gây ra bất kỳ triệu chứng nào và thường được phát hiện tình cờ trong quá trình khám phụ khoa hoặc siêu âm vì lý do khác. Tuy nhiên, khi u nang lớn hơn, vỡ ra, xoắn hoặc chảy máu, bạn có thể gặp phải các triệu chứng sau:
- Đau vùng chậu: Đau âm ỉ hoặc dữ dội ở vùng bụng dưới, có thể lan sang lưng hoặc đùi. Cơn đau có thể liên tục hoặc theo từng cơn.
- Đầy hơi, chướng bụng: Cảm giác bụng căng tức, khó chịu.
- Cảm giác nặng nề ở bụng dưới.
- Thay đổi thói quen đi tiểu: Tiểu thường xuyên hơn hoặc khó tiểu do u nang chèn ép bàng quang.
- Thay đổi thói quen đại tiện: Táo bón hoặc khó đại tiện do u nang chèn ép trực tràng.
- Đau khi quan hệ tình dục.
- Kinh nguyệt không đều: Chu kỳ kinh nguyệt có thể bị rối loạn.
- Buồn nôn, nôn mửa: Đặc biệt khi u nang bị xoắn hoặc vỡ.
4. Khi nào bạn cần đến gặp bác sĩ?
Hầu hết các u nang cơ năng sẽ tự biến mất sau vài chu kỳ kinh nguyệt mà không cần điều trị. Tuy nhiên, bạn cần đến gặp bác sĩ phụ khoa ngay lập tức nếu gặp phải các dấu hiệu cảnh báo sau, cho thấy có thể cần can thiệp y tế:
- Đau bụng dữ dội và đột ngột: Đặc biệt nếu kèm theo sốt, buồn nôn hoặc nôn mửa. Đây có thể là dấu hiệu u nang bị xoắn hoặc vỡ.
- Đau vùng chậu dữ dội kèm theo chóng mặt, choáng váng hoặc ngất xỉu: Có thể là dấu hiệu chảy máu trong ổ bụng do u nang vỡ.
- Bụng to lên nhanh chóng: Có thể là dấu hiệu u nang phát triển lớn hoặc có dịch tích tụ.
- Các triệu chứng kéo dài và không cải thiện: Đau bụng kéo dài, đầy hơi liên tục hoặc kinh nguyệt không đều kéo dài.
- Phát hiện u nang buồng trứng sau mãn kinh: U nang buồng trứng ở phụ nữ sau mãn kinh có nguy cơ ác tính cao hơn.
5. Các phương pháp chẩn đoán u nang buồng trứng
Bác sĩ phụ khoa có thể chẩn đoán u nang buồng trứng thông qua các phương pháp sau:
- Khám phụ khoa: Bác sĩ có thể sờ thấy khối u ở buồng trứng trong quá trình khám.
- Siêu âm phụ khoa: Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh phổ biến và hiệu quả nhất để xác định sự tồn tại, kích thước, hình dạng và vị trí của u nang.
- Xét nghiệm máu: Có thể được thực hiện để kiểm tra nồng độ hormone hoặc các chất chỉ điểm ung thư (trong trường hợp nghi ngờ u nang ác tính).
- Chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT scan): Có thể được sử dụng để cung cấp hình ảnh chi tiết hơn về u nang, đặc biệt khi cần phân biệt giữa u nang lành tính và ác tính.
- Nội soi ổ bụng: Trong một số trường hợp, đặc biệt khi cần phẫu thuật hoặc sinh thiết, bác sĩ có thể sử dụng nội soi ổ bụng để quan sát trực tiếp buồng trứng và loại bỏ u nang.
6. Các phương pháp điều trị u nang buổng trứng
Phương pháp điều trị u nang buồng trứng sẽ phụ thuộc vào loại u nang, kích thước, triệu chứng và độ tuổi của bệnh nhân:
- Theo dõi: Đối với các u nang cơ năng nhỏ, không gây triệu chứng, bác sĩ có thể chỉ định theo dõi định kỳ bằng siêu âm để xem u nang có tự biến mất hay không.
- Thuốc: Thuốc tránh thai nội tiết tố có thể được sử dụng để ngăn chặn sự hình thành các nang mới, nhưng không làm teo nhỏ các u nang đã có. Lưu ý: Mọi loại thuốc đều cần được tư vấn và kê đơn bởi các bác sĩ chuyên khoa.
- Phẫu thuật: Can thiệp phẫu thuật có thể được chỉ định trong các trường hợp sau:
- U nang lớn, gây ra triệu chứng khó chịu hoặc chèn ép các cơ quan khác.
- U nang có vẻ bất thường hoặc nghi ngờ ác tính.
- U nang bị xoắn, vỡ hoặc chảy máu.
- U nang không biến mất sau vài chu kỳ kinh nguyệt.
- Các phương pháp phẫu thuật bao gồm:
- Phẫu thuật nội soi: Loại bỏ u nang thông qua các vết mổ nhỏ trên bụng.
- Phẫu thuật mở: Cần thiết cho các u nang lớn hoặc nghi ngờ ác tính.
- Cắt bỏ buồng trứng: Có thể được thực hiện nếu u nang lớn, ác tính hoặc không thể bảo tồn buồng trứng.
U nang buồng trứng là một tình trạng phổ biến và thường lành tính. Tuy nhiên, việc hiểu rõ về các loại u nang, triệu chứng và thời điểm cần can thiệp y tế là rất quan trọng để bảo vệ sức khỏe phụ khoa của bạn. Hãy thăm khám bác sĩ phụ khoa định kỳ và không ngần ngại tìm kiếm sự tư vấn nếu bạn có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe của mình.
Đừng ngần ngại! Tại Bệnh viện ĐKQT Thiên Đức, chúng tôi mang đến dịch vụ thăm khám và điều trị chuyên khoa Phụ khoa toàn diện, thấu hiểu. Với đội ngũ bác sĩ Sản Phụ khoa hàng đầu, giàu kinh nghiệm lâm sàng, cùng hệ thống trang thiết bị y tế hiện đại được đầu tư riêng cho chuyên khoa (như máy soi cổ tử cung, siêu âm chuyên sâu...), chúng tôi đảm bảo chẩn đoán chính xác. Chủ động thăm khám hôm nay để an tâm tận hưởng cuộc sống! Liên hệ ngay để được tư vấn và đặt lịch khám phụ khoa uy tín tại Bệnh viện ĐKQT Thiên Đức.