RỐI LOẠN TRẦM CẢM: CÁC LOẠI RỐI LOẠN VÀ SỰ NGUY HIỂM
Trầm cảm nặng là một dạng rối loạn trầm cảm nghiêm trọng, đặc trưng bởi các triệu chứng kéo dài ít nhất hai tuần và gây ảnh hưởng đáng kể đến khả năng thực hiện các hoạt động hàng ngày. Các triệu chứng thường bao gồm:
- Cảm giác buồn bã, trống rỗng hoặc tuyệt vọng hầu như mỗi ngày.
- Mất hứng thú hoặc niềm vui trong hầu hết mọi hoạt động.
- Thay đổi đáng kể về cân nặng hoặc khẩu vị (tăng hoặc giảm cân không chủ ý).
- Rối loạn giấc ngủ (mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều).
- Cảm thấy mệt mỏi hoặc thiếu năng lượng hầu như mỗi ngày.
- Cảm giác vô dụng, tội lỗi quá mức hoặc không phù hợp.
- Khó tập trung, suy nghĩ chậm chạp hoặc đưa ra quyết định.
- Kích động hoặc chậm chạp về mặt tâm thần vận động (có thể nhận thấy bởi người khác).
- Suy nghĩ về cái chết hoặc tự tử.
Để được chẩn đoán là trầm cảm nặng, người bệnh cần có ít nhất năm trong số các triệu chứng trên, và một trong số đó phải là cảm giác buồn bã hoặc mất hứng thú.
2. Trầm cảm dai dẳng (Hay trầm cảm khó chữa):
Trầm cảm dai dẳng, còn được gọi là dysthymia, là một dạng trầm cảm mạn tính với các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn so với trầm cảm nặng nhưng kéo dài hơn, thường là ít nhất hai năm ở người lớn và một năm ở trẻ em và thanh thiếu niên. Do tính chất kéo dài và âm ỉ, đôi khi người bệnh và những người xung quanh có thể coi đây là một phần tính cách, dẫn đến việc chậm trễ trong việc tìm kiếm sự giúp đỡ, vì vậy thường được gọi là "trầm cảm khó chữa". Các triệu chứng thường bao gồm:
- Cảm giác buồn bã, chán nản hầu như mỗi ngày trong ít nhất hai năm.
- Ăn uống kém hoặc ăn quá nhiều.
- Mất ngủ hoặc ngủ quá nhiều.
- Thiếu năng lượng hoặc mệt mỏi.
- Lòng tự trọng thấp.
- Khó tập trung hoặc đưa ra quyết định.
- Cảm giác vô vọng.
Trong giai đoạn này, người bệnh vẫn có thể thực hiện các hoạt động hàng ngày nhưng thường cảm thấy khó khăn và không có được niềm vui trọn vẹn. Đôi khi, người bệnh có thể trải qua các giai đoạn trầm cảm nặng xen kẽ.
3. Trầm cảm sau sinh:
Trầm cảm sau sinh là một loại rối loạn trầm cảm xảy ra ở phụ nữ sau khi sinh con. Đây không chỉ là một trạng thái cảm xúc thoáng qua thường gặp sau sinh mà là một tình trạng nghiêm trọng hơn, kéo dài hơn và cần được điều trị. Các triệu chứng của trầm cảm sau sinh có thể xuất hiện trong vòng vài tuần hoặc vài tháng sau sinh và bao gồm:
- Cảm giác buồn bã, lo lắng hoặc trống rỗng kéo dài.
- Khóc lóc thường xuyên không có lý do rõ ràng.
- Mất hứng thú hoặc niềm vui trong các hoạt động, kể cả việc chăm sóc con.
- Thay đổi về khẩu vị và giấc ngủ (khác với sự thay đổi do chăm sóc em bé).
- Cảm thấy cực kỳ mệt mỏi và thiếu năng lượng.
- Cảm giác tội lỗi, vô dụng hoặc bất lực.
- Khó tập trung và đưa ra quyết định.
- Cảm thấy xa cách hoặc không gắn kết với em bé.
- Có những suy nghĩ đáng sợ về việc làm hại bản thân hoặc em bé.
Trầm cảm sau sinh là một tình trạng y tế nghiêm trọng và cần được điều trị kịp thời để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé.
4. Sự khác biệt chính giữa các loại rối loạn trầm cảm:
4.1. Trầm cảm nặng:
- Mức độ nghiêm trọng: Các triệu chứng nghiêm trọng và rõ rệt.
- Thời gian phát bệnh: Ít nhất 2 tuần.
- Tính chất: Có các giai đoạn trầm cảm rõ rệt.
4.2. Trầm cảm dai dẳng:
- Mức độ nghiêm trọng: Các triệu chứng ít nghiêm trọng hơn nhưng kéo dài.
- Thời gian phát bệnh: Ít nhất 2 năm ở người lớn, 1 năm ở trẻ em/thanh thiếu niên.
- Tính chất: Trạng thái trầm cảm kéo dài, âm ỉ.
4.3. Trầm cảm sau sinh:
- Mức độ nghiêm trọng: Các triệu chứng có thể từ trung bình đến nặng.
- Thời gian phát bệnh: Thường xuất hiện trong vòng vài tuần hoặc vài tháng sau sinh.
- Tính chất: Liên quan đến giai đoạn sau sinh.
5. Tầm quan trọng của việc chẩn đoán chính xác loại rối loạn trầm cảm:
Việc chẩn đoán chính xác loại rối loạn trầm cảm mà một người đang mắc phải là rất quan trọng vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến việc lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp và hiệu quả nhất. Mỗi loại trầm cảm có thể đáp ứng khác nhau với các loại thuốc, liệu pháp tâm lý và các biện pháp hỗ trợ khác.
Trầm cảm là một bệnh lý phức tạp với nhiều dạng khác nhau. Việc hiểu rõ về các loại rối loạn trầm cảm, đặc biệt là trầm cảm nặng, trầm cảm dai dẳng và trầm cảm sau sinh, sẽ giúp chúng ta nhận biết sớm các dấu hiệu và có hướng can thiệp phù hợp. Hãy nhớ rằng, trầm cảm là một bệnh có thể điều trị được, và việc tìm kiếm sự giúp đỡ chuyên nghiệp là bước quan trọng đầu tiên trên hành trình phục hồi.
Tại Thiên Đức, bạn sẽ được thăm khám trong môi trường thấu hiểu, kín đáo, với phác đồ điều trị cá thể hóa, kết hợp y học hiện đại và hỗ trợ tâm lý, hướng tới mục tiêu phục hồi sức khỏe toàn diện và nâng cao chất lượng cuộc sống. Đừng để những rối loạn tâm thần kinh cản trở bạn! Hãy tìm đến sự hỗ trợ chuyên nghiệp ngay hôm nay. Liên hệ Bệnh viện ĐKQT Thiên Đức để được tư vấn và đặt lịch khám tâm thần kinh uy tín.